این پاورپوینت در مورد مالکیت معنوی و مدیریت دانش است و به بررسی فرآیند ثبت پتنت، اصول WIPO، الزامات اختراع و نقش آن ها در تجاری سازی دانش می پردازد.
مقدمه
فرآیند ثبت پتنت یکی از موثرترین ابزارها برای تبدیل دانش و ایده های علمی به دارایی های قابل ارزش گذاری اقتصادی محسوب می شود. پژوهشگران و نوآوران می توانند از طریق این مسیر، دستاوردهای علمی خود را به فرصت های درآمدزا بدل کنند. برای آن که یک اختراع قابلیت ثبت به عنوان پتنت را داشته باشد، باید سه ویژگی کلیدی را دارا باشد:
- تازگی و منحصر به فرد بودن،
- برخورداری از جنبه های نوآورانه،
- قابلیت اجرا و تجاری سازی در بازار.
تنها طرح هایی که هم زمان این سه شرط را داشته باشند، می توانند در نظام ثبت اختراع پذیرفته شوند.
نظام حقوقی پتنت، علاوه بر ایجاد بستر قانونی برای حفاظت از دستاوردهای فکری، با شناسایی صاحبان ایده های کاربردی و فراهم کردن امکان بهره برداری اقتصادی از نوآوری هایشان، آن ها را به ادامه مسیر خلاقیت ترغیب می کند. این حمایت ها در نهایت موجب شکل گیری فرهنگ نوآوری و بهبود مستمر کیفیت زندگی جوامع انسانی خواهد شد.
ضرورت نظام پتنت
- بیان مفاهیم اولیه مالکیت معنوی و ابزار حفظ حقوق صاحبان فناوری در عرصه بین المللی
- انواع مالکیتهای فکری و حوزه تحت پوشش آنها
- اصول سازماندهی فعالیتهای ثبت اختراع در درون سازمان
- پیامدهای ناشی از حقوق مالکیت فکری
- وضعیت قوانین مربوطه در ایران و جهان
- شناخت فرآیند ثبت اختراعات در داخل و خارج از کشور
مفهوم مالکیت معنوی و مدیریت دانش
- حمایت از فناوری شخصی و جلوگیری از استفاده دیگران
- حمایت و حفاظت از فناوری جمعی ( دانشگاه، شرکت و مراکز تحقیقاتی)
- سد پتنت دیگران (استراتژی تدافعی و تهاجمی)
- افزایش قدرت چانه زنی در مذاکرات
- خلق ثروت از طریق اعطای امتیاز
- آسیب پذیر ی شرکت درصورت نداشتن پتنت
- پرهیز از دعاوی حقوقی
- افزایش شهرت و اعتبار علمی
- رشد شاخص ارزیابی عملکرد (دانشگاهها، مراکز تحقیقاتی)
اهمیت مالکیت معنوی و مدیریت دانش
اهمیت مالکیت معنوی و مدیریت دانش در دنیای امروز، فراتر از حفاظت از ایده هاست؛ این مفاهیم نقش اساسی در شناسایی و هدایت نیروهای خلاق جامعه ایفا می کنند. آمارهای تحلیلی نشان می دهند که در یک جامعه، حدود ۷۵٪ افراد تنها ناظر هستند؛ بدون آن که تفکر نو یا اقدام عملی داشته باشند. در مقابل، ۱۲٪ از جمعیت، صرفاً دست به عمل می زنند اما فاقد دیدگاه نوآورانه اند. ۱۲٪ دیگر، افراد خلاق و ایده پرداز هستند، اما توانایی یا تمایلی برای اجرای ایده های خود ندارند و تنها در سطح گفتار باقی می مانند.
تنها ۱٪ از جامعه را می توان در زمره ی نوآوران واقعی قرار داد؛ افرادی که هم ایده دارند و هم توان اجرای آن را. این گروه نخبگانی باید مورد حمایت ویژه نهادهایی همچون پارک های علم و فناوری و مراکز رشد قرار گیرند. در این مسیر، استقرار نظام های موثر مدیریت دانش و توسعه ساختارهای مالکیت معنوی، بستری پایدار برای شناسایی، حفظ و تجاری سازی دانش و نوآوری فراهم می کند.
مالکیت معنوی و مدیریت دانش بر اساس تعاریف WIPO
مطابق با تعریف سازمان جهانی مالکیت فکری (WIPO)، ارتباط میان مالکیت معنوی و مدیریت دانش، نقش کلیدی در حمایت از نوآوری های فنی ایفا می کند. یکی از شاخص ترین مصادیق این ارتباط، نظام ثبت اختراعات است.
اختراع به محصول یا فرآیندی اطلاق می شود که راهکار جدیدی برای حل یک مشکل فنی ارائه کند یا روشی نوآورانه برای انجام یک کار در اختیار بگذارد. این نوآوری می تواند در قالب ثبت پتنت، تحت حمایت حقوقی قرار گیرد.
در کنار اختراعات مرسوم، اختراعات کوچک (Utility Models) نیز در برخی نظام های حقوقی به رسمیت شناخته شده اند. این نوع نوآوری ها معمولاً شرایط سخت گیرانه ثبت اختراع را ندارند، اما همچنان از کاربرد صنعتی برخوردارند. هدف از پذیرش اختراعات کوچک در سیاست های مالکیت فکری برخی کشورها، تسهیل مسیر حمایت از نوآوری های بومی به ویژه در بنگاه های کوچک و متوسط و میان مخترعان مستقل است.
کشورهایی مانند آلمان با فراهم کردن بستر ثبت ساده تر برای اختراعات کوچک، امکان دسترسی ارزان تر و سریع تر به نظام حقوقی مالکیت فکری را فراهم کرده اند. در این نظام ها، شروطی مانند گام ابتکاری با سخت گیری کمتری بررسی می شود.
در حال حاضر، کشورهایی همچون استرالیا، ژاپن، آلمان، ترکیه، کره جنوبی، چین، هلند، روسیه، اوکراین، مکزیک، بلژیک، فرانسه، مجارستان و بسیاری دیگر، نظام ثبت اختراعات کوچک را اجرا می کنند. این رویکرد نشان دهنده اهمیت راهبردی مالکیت فکری در توسعه نوآوری های فناورانه و مدیریت دانش در سطح ملی و جهانی است.
فهرست مطالب
1-مقدمه
2-ضرورت نظام پتنت
3-مفهوم مالکیت معنوی و مدیریت دانش
1-3-اهمیت مالکیت معنوی و مدیریت دانش
4-مالکیت معنوی و مدیریت دانش براساس تعریف WIPO
5-صفحه آرایی اسناد اختراع در ایران
6-فرایند کامل ثبت اختراع در ایران
7-الزامات (شرایط ) اعطای پتنت
8-مالکیت معنوی و مدیریت دانش در پتنت
9-الزامات عمومی ثبت پتنت
10-موارد غیرقابل ثبت به عنوان اختراع