این مقاله به بررسی مفهوم، تاریخچه، منابع، انواع ، اصول و شرایط حقوق اساسی پرداخته و برای کار تحقیقی دانشجویان حقوق و رشته های مرتبط مناسب است.
مقدمه
حقوق اساسی را می توان شاخه ای از حقوق عمومی داخلی دانست. به طور کلی، حقوق عمومی به دو بخش داخلی و خارجی تقسیم می شود. در دسته بندی داخلی، شاخه هایی همچون حقوق اساسی، حقوق اداری، حقوق مالی و حقوق کیفری جای می گیرند. حقوق اساسی به بررسی مسائلی چون موارد زیر می پردازد:
دولت و شرایط تشکیل و اَشکال آن؛
سازمانها و نهادهاى سیاسى و روابط آنها با یکدیگر، همراه با وظایف آنها؛
حقوق ملت و آزادىهاى فردى و عمومى و تبیین چگونگى شرکت مردم در ایجاد قواى عالیه و طرز اِعمال حق حاکمیت مردم و رفتار متقابل ملت و دولت.
تاریخچه حقوق اساسی
آغاز شکل گیری حقوق اساسی به طور مشخص به قرن هجدهم و دوران شکوفایی اندیشه های روشنگری بازمی گردد؛ زمانی که ایده ی حکومت های دموکراتیک و محدودسازی قدرت سیاسی به طور جدی مطرح شد. این شاخه از علم حقوق نخستین بار در حدود سال ۱۷۹۸ در جمهوری های ایتالیایی فرارا ظهور یافت و در ادامه، در سال ۱۸۳۵ به صورت رسمی از سوی آکادمی علوم فرانسه مورد تایید قرار گرفت. از آن زمان به بعد، واژه ی «حقوق اساسی» به عنوان یک اصطلاح فنی و حقوقی در متون تخصصی و نظام های حقوقی رواج پیدا کرد.
تعریف حقوق اساسی
حقوق اساسی به مجموعه ای از ضوابط و مقرراتی اطلاق می شود که بر چگونگی ارتباط میان مردم و حاکمیت حاکم است و همچنین حدود وظایف، اختیارات و مسئولیت های قوای سه گانه یعنی مقننه، مجریه و قضائیه را در چهارچوب اصل تفکیک قوا تعیین می کند.
این شاخه از علم حقوق، به تحلیل و بررسی مفاد قانون اساسی پرداخته و با تمرکز بر ساختار دولت به مفهوم عام آن، جایگاه و کارکرد نهادهای سیاسی بنیادین جامعه را تبیین و تنظیم می نماید.
فهرست مطالب
- مقدمه
- تاریخچه
- تعریف
- موضوع
- حقوق اساسی در دو بخش عمده
- تقسیمات حقوق اساسی
- منابع حقوق اساسی
- انواع قانون اساسی
- تعریف قانون اساسی
- قانون اساسی سخت (انعطاف ناپذیر) و قانون اساسی نرم (انعطاف پذیر)
- نهادهای حقوق اساسی در ایران
- حقوق ملت در قانون اساسی
- نتیجه گیری
- منابع