این پاورپوینت در مورد تجزیه و تحلیل نسبت های مالی در مدیریت مالی است و به بررسی مفاهیم، انواع نسبت های نقدینگی، سودآوری، کارایی و اهرمی، نحوه محاسبه و تفسیر آن ها برای ارزیابی وضعیت مالی شرکت می پردازد.
نسبت های مالی
نسبت های مالی از مهم ترین ابزارهای تحلیل وضعیت مالی شرکت ها به شمار می روند. این نسبت ها با ارائه ارتباط منطقی میان اقلام کلیدی صورت های مالی، به تحلیل گران کمک می کنند تا تصویری دقیق از عملکرد مالی و وضعیت اقتصادی شرکت در دوره های مختلف به دست آورند.
بررسی دقیق نسبت های مالی می تواند نقاط قوت و ضعف ساختار مالی سازمان ها را آشکار کرده و در تصمیم گیری های مدیریتی، سرمایه گذاری و اعتباری نقش مهمی ایفا کند. این نسبت ها معمولاً در چهار دسته اصلی طبقه بندی می شوند:
- نسبت های نقدینگی: توانایی شرکت در پرداخت بدهی های کوتاه مدت را می سنجند و معیاری از سلامت جریان وجوه نقد محسوب می شوند.
- نسبت های فعالیت: نشان دهنده میزان بهره وری و کارایی شرکت در استفاده از دارایی ها و منابع موجود هستند.
- نسبت های اهرمی: میزان اتکای شرکت به منابع مالی خارجی و بدهی ها برای تامین مالی فعالیت ها را اندازه گیری می کنند.
- نسبت های سودآوری: عملکرد شرکت در ایجاد سود از منابع مختلف نظیر فروش، سرمایه گذاری یا دارایی ها را مورد ارزیابی قرار می دهند.
تحلیل این نسبت ها دید جامعی از عملکرد مالی سازمان ارائه می دهد و ابزار قدرتمندی برای ارزیابی ریسک، بازده و پایداری مالی به حساب می آید.
مقدمه
برای تجزیه و تحلیل وضعیت مالی یک شرکت نمی توان فقط به صورت های مالی و ارقام آن اکتفا نمود. بلکه ایجاد ارتباط معنی دار میان مفاهیم و اقلام این صورت ها و مقایسه آن ها با یکدیگر، دیدگاه جامع و دقیق تری برای بررسی وضعیت فعلی شرکت و پیش بینی آینده آن به دست می دهد.
نسبت های مالی، اقلام موجود در صورت های مالی را بررسی کرده و آن ها را از مفهوم ریالی به نسبت های قابل مقایسه تبدیل می کند. این نسبت ها میان عوامل موثر صورت های مالی ارتباط معنی دار برقرار کرده و با ایجاد این ارتباط بین اطلاعات موجود در گزارش های مالی، به استفاده کنندگان قدرت تحلیل می دهد. نسبت های مالی ازجمله ابزار تحلیل بنیادی محسوب شده که در مطالب گذشته بآشگاه به آن اشاره شده است.
یکی از مهمترین اهداف اقتصادی- مدیریتی کشور در سطح خرد و کلان افزایش بازدهی سرمایه گذاری های انجام شده در شرکت ها و سازمان ها و همچنین تلاش برای بالا بردن فرآوری سرمایه های ملی محسوب می شود . هدف تجزیه و تحلیل صورت های مالی و به طور کلی مدیریت مالی نیز چیزی جز این نیست. در حقیقت، تلاش مدیران و برنامه ریزان شرکت ها و موسسات اقتصادی بر این است که با مطالعه اطلاعات و آمار و ارقام موجود در صورت های مالی (که اصولا” با صرف انرژی و هزینه های فروان به دست می آیند)،
شمایی از عملکرد شرکت به دست آورند و بتوانند با بررسی وضعیت حاضر و در نظرگرفتن اهداف استراتژیک و بلند مدت سازمان، برای افزایش فرآوری،حداکثر کردن ثروت سهامداران و سود شرکت، از نقاط قوت و ضعف خویش آگاهی یافته و با اتخاذ راهبردهای شایسته، موجبات بهینه سازی فعالیت ها وساختار منابع موجود و به دنبال آن بهره جویی قابل قبول از سرمایه گذاری های انجام شده را فراهم آورند.
بر این اساس، تجزیه و تحلیل کارآمد صورت های مالی می تواند زمینه لازم را برای شناسایی مشکلات پیش روی شرکتها را ایجاد کند و راهگشای بسیاری ازتصمیم گیری ها و آینده نگری ها باشد.
نسبت های مالی چیست؟
نسبت های مالی ابزارهایی تحلیلی هستند که از ارتباط ریاضی میان اقلام مختلف صورت های مالی به دست می آیند. این نسبت ها به صورت درصد یا ضریب بیان می شوند و در تحلیل های مالی برای ارزیابی کیفی داده های کمی، تهیه گزارش های مدیریتی و طبقه بندی وضعیت مالی شرکت ها به کار می روند.
در تحلیل نسبت های مالی، باید توجه داشت که هر نسبت به تنهایی نمی تواند مبنای تصمیم گیری باشد. بلکه تفسیر صحیح زمانی ممکن است که مجموعه ای از نسبت ها در کنار هم و در چارچوب شرایط مالی شرکت بررسی شوند. نسبت های مالی می توانند به عنوان سیگنال هایی از عملکرد گذشته و پیش بینی آینده شرکت عمل کنند و تصویری از سلامت مالی آن در یک بازه زمانی مشخص ارائه دهند.
طبقه بندی کلی نسبت های مالی:
در یک طبقه بندی کلی و با توجه به ماهیت نسبت های مالی، هر یک از آن ها در یکی از گروه های زیر قرار می گیرند؛
- گروه اول – نسبت های نقدینگی
- گروه دوم – نسبت های سودآوری
- گروه سوم – نسبت های کارایی
- گروه چهارم – نسبت های سرمایه گذاری و اهرمی
گروه دیگری از نسبت های مالی، نشان دهنده وضعیت سهام شرکت در بازار هستند؛ به این نسبت ها، نسبت های بازار گفته می شود که در مطالب بعدی، به توضیح این گروه از نسبت ها خواهیم پرداخت.
گروه اول – نسبت های نقدینگی:
نسبت های نقدینگی، توانایی نقدی شرکت را بررسی کرده و به ارزیابی توانایی بازپرداخت بدهی های جاری و تعهدات کوتاه مدت شرکت می پردازد. از مهم ترین و رایج ترین نسبت های این گروه می توان، نسبت جاری و آنی(سریع) را نام برد.
نسبت جاری:
مفهوم نسبت جاری آن است که دارایی های جاری شرکت تا چه حد بدهی های جاری آن را پوشش می دهند. به بیان ساده این نسبت توانایی شرکت را در پرداخت بدهی های کوتاه مدت(جاری) از طریق دارایی های کوتاه مدت(جاری) نشان می دهد. برخی از تحلیلگران معتقدند عدد مناسب برای این نسبت یک است و اگر این نسبت کمتر از یک باشد، شرکت در پرداخت تعهدات کوتاه مدت خود دچار مشکل است.
نحوه محاسبه نسبت
برای محاسبه نسبت جاری، باید مجموع دارایی های جاری شرکت را بر بدهی های جاری آن تقسیم کنیم. این نسبت نشان می دهد که شرکت تا چه اندازه توانایی پوشش تعهدات کوتاه مدت خود را دارد.
فرمول محاسبه نسبت جاری به صورت زیر است:
نسبت جاری = دارایی های جاری ÷ بدهی های جاری
این معیار یکی از شاخص های مهم در تحلیل مالی است که نقدینگی و سلامت مالی کوتاه مدت شرکت را ارزیابی می کند.
تجزیه و تحلیل نسبت
نسبت جاری یکی از شاخص های کلیدی در ارزیابی وضعیت مالی شرکت است. مقدار بالای این نسبت نشان می دهد که بستانکاران اطمینان دارند شرکت قادر است اصل وام و سود مرتبط را به موقع پرداخت کند. این امر به شرکت امکان می دهد در صورت نیاز، نقدینگی خود را از طریق استقراض از بستانکاران تامین کند.
با این حال، ارتباط تنگاتنگی بین ریسک و بازده وجود دارد؛ کاهش ریسک برای بستانکاران معمولاً با کاهش بازده برای سهامداران همراه است. همچنین تمرکز بیش از حد بر دارایی های جاری که اغلب بخش غیر مولد دارایی های شرکت محسوب می شوند، می تواند نشانه ای از ضعف در مدیریت نقدینگی باشد.
تعیین سطح بهینه نسبت جاری تحت تاثیر عوامل متعددی مانند نوع فعالیت شرکت، شرایط اقتصادی کلان، ترکیب دارایی های جاری و اعتبار شرکت قرار دارد. نسبت بسیار بالا ممکن است دلالت بر استفاده ناکارآمد از دارایی های جاری برای تولید سود داشته باشد، در حالی که نسبت پایین، وضعیت نامناسب نقدینگی را نشان می دهد و شرکت نیازمند افزایش دارایی هایی مانند موجودی نقد، حساب های دریافتنی، اوراق بهادار کوتاه مدت و موجودی ها است.
استفاده کنندگان از نسبت جاری
بیشترین بهره برداران از نسبت جاری، اعتباردهندگان کوتاه مدت و بستانکاران شرکت ها هستند. زمانی که این نسبت بالاتر از عدد یک باشد، نشان می دهد که این افراد می توانند با اطمینان بیشتری مطالبات خود را در موعد مقرر دریافت کنند.
نسبت آنی (سریع):
این نسبت از طریق کسر موجودی کالا و پیش پرداخت ها از مجموع دارایی های جاری محاسبه می شود تا دارایی های سریع شرکت مشخص گردد. دارایی های سریع شامل وجوه نقد، سپرده های بانکی، اوراق بهادار کوتاه مدت و حساب های دریافتنی است. از آنجا که موجودی کالا و پیش پرداخت ها همیشه به سرعت قابل تبدیل به وجه نقد نیستند، این دو مورد از دارایی های جاری حذف می شوند تا اعتباردهندگان بتوانند توانایی شرکت در بازپرداخت بدهی های کوتاه مدت را بهتر ارزیابی کنند. نسبت آنی با مقایسه دارایی های سریع با بدهی های جاری به دست می آید.