این پاورپوینت به بررسی مسیر تبدیل ایده به نوآوری، نقش خلاقیت در کارآفرینی، موانع رایج نوآوری و راهکارهای عبور از دره مرگ می پردازد.
ایده، خلاقیت، و زنجیره نوآوری
پژوهش هایی که با حمایت های دولتی صورت می گیرند در بسیاری موارد سرآغاز شکل گیری اندیشه های نو هستند. این ایده ها زمانی ارزشمند می شوند که از مرحله ابتدایی خلاقیت عبور کرده و در فرآیند نوآوری به محصولات یا خدمات ملموس تبدیل شوند. با این حال، چالش هایی مانند نبود حمایت ساختاری، زیرساخت های ناکارآمد و خلا در نظام بهره برداری از پژوهش ها، همگی باعث پدید آمدن شکافی بزرگ به نام «دره مرگ» می شوند؛ جایی که بسیاری از ایده های نو هرگز به بازار نمی رسند.
مسیر ایده تا بازار
زنجیره نوآوری از تحقیقات پایه آغاز شده و با عبور از مراحل اختراع، توسعه کسب و کارهای نوپا و شکل گیری واحدهای خودکفا به بلوغ می رسد. در این مسیر، مدیریت نوآوری و کارآفرینی نقش محوری ایفا می کنند؛ زیرا بدون برنامه ریزی صحیح و ظرفیت پیاده سازی، هیچ نوآوری ای به مرحله بهره وری اقتصادی نمی رسد.
ده مانع اصلی در مسیر نوآوری
- نبود فرهنگ سازمانی حامی نوآوری
- سلب مالکیت ایده از نوآور توسط مدیران
- نداشتن فرآیند جامع و شفاف در سازمان
- تخصیص نیافتن منابع کافی
- قطع ارتباط نوآوری با راهبردهای کلان
- غفلت از مرحله حساس عرضه اولیه محصول
- نبود تنوع در فرآیندهای نوآورانه
- فقدان ابزارهای ارزیابی پیش از اجرا
- کم توجهی به آموزش تیم های نوآوری
- فقدان سیستم مدیریت ایده
ارکان خلاقیت
خلاقیت به عنوان نقطه شروع زنجیره نوآوری، شامل سه جزء اساسی است:
- استعداد درونی و فطری
- ظرفیت تجسم و تخیل
- محیط مناسب برای بروز و پرورش ایده
مفهوم کارآفرینی و نقش آن در نوآوری
کارآفرینی فقط به معنای ایجاد یک کسب و کار کوچک نیست، بلکه به مفهوم گسترده جست و جوی فرصت ها، حتی در نبود منابع موجود است. کارآفرین کسی است که از تغییر نمی هراسد، بلکه آن را فرصتی برای ایجاد ارزش تلقی می کند. او خلاقیت را به صورت عادت در خود نهادینه کرده و قادر است در مسیرهای ناشناخته، راه حل های جدید بیافریند.
تعریف کلاسیک:
به گفته ژان باپتیست سی، کارآفرین فردی است که منابع را از محل کم بازده به سمت فعالیت هایی با بهره وری بالا منتقل می کند.
نوآوری؛ ابزار کلیدی کارآفرین
نوآوری در حقیقت سلاح اصلی کارآفرینان است. آنها با به کارگیری نوآوری به منابع، قابلیت های جدیدی می بخشند و زمینه تولید ثروت را فراهم می کنند. اما نباید تصور کرد که صرف داشتن ایده برای نوآوری کافی است؛ بلکه فرآیندهایی پیچیده و پرریسک در پیش رو است که نیاز به آزمون، شکست، بازنگری و توسعه دارد.
باورهای نادرست درباره نوآوری
- تنها شرکت های بزرگ توانایی نوآوری دارند.
- خلاقیت مساوی با نوآوری است.
- فناوری های نو منشا اصلی نوآوری هستند.
- داشتن ایده نو کافی است.
- نوآوری بدون شکست ممکن است.
ده گونه نوآوری
- مدل کسب و کار
- شبکه سازی و ساختار مالکیت
- فرآیندهای کلیدی
- پشتیبانی عملیاتی
- کارایی و طراحی محصول
- توسعه سیستم محصول
- خدمات پس از فروش
- کانال های توزیع
- برندینگ
- تجربه مشتری
این انواع، گستره وسیعی از نوآوری را پوشش می دهند؛ از بهینه سازی داخلی تا ارتقای تجربه کاربر. جالب آن که اغلب نوآوری ها در حوزه فرآیند و تجربه مشتری رخ می دهند، نه صرفاً در محصول.
اصول طلایی نوآوری
- شناخت دقیق انواع نوآوری
- تمرکز بر نوعی که بیشترین اثر را دارد
- ترکیب چند نوع نوآوری برای ایجاد تغییر محسوس
موانع ذهنی در سازمان های موفق
تجربه نشان داده سازمان های بزرگ و موفق به دلیل درگیری با جریان های جاری، از دیدن آینده و فرصت های جدید غافل می مانند. نمونه هایی مانند عدم درک فرصت CNN توسط CBS، یا ناتوانی IBM در تولید سیستم عامل PC، شاهدی بر این ادعاست.
رابطه خلاقیت و نوآوری
خلاقیت منبع تولید ایده های جدید است؛ نوآوری اما زمانی رخ می دهد که آن ایده ها در عمل پذیرفته و ارزشمند شوند. بنابراین، خلاقیت شرط لازم است، اما برای تحقق نوآوری کافی نیست.
ابداع و اختراع
ابداع یا اختراع به معنای ارائه محصول، فرآیند یا روشی نو است که به نوعی با ایده های پیشین تفاوت داشته باشد. این نوآوری می تواند نتیجه همکاری ها، آزمون و خطا و توسعه ایده های گذشته باشد.
نویسنده : علیرضا زمانی – دانشگاه علوم پزشکی کاشان