پمفلت یا بروشور تشنج شامل علل، انواع، تظاهرات بالینی و مراقبت های پرستاری هنگام تشنج ها مانند تونیک کلونیک و تشنج های موضعی است.
تشنج
تشنج ها دوره های فعالیت غیرطبیعی حرکتی، حسی، اتونومیک یا روانی (یا ترکیبی از اینها) می باشند که ناشی از تخلیه ناگهانی و زیاد نورون های مغزی است. سه نوع تشنج وجود دارد: عمومی، موضعی و ناشناخته.
تشنج های عمومی روی داده و سرع شبکه های دو طرف را درگیر می کند. تصور می شود که تشنج های موضعی از یک نیمکره مغز منشا می گیرند. تشنج های ناشناخته به علت اطلاعات ناقص درباره آنها، این چنین نامگذاری شده اند.
پاتوفیزیولوژی
علل خاص تشنج ها مختلف بوده و می تواند بر اساس ژنتیک دسته بندی شوند. به علت شرایط ساختاری یا متابولیکی یا علل ایجاد کننده ممکن است ناشناخته باشند. علل تشنج عبارتند از:
- بیماری مغزی عروقی،
- هیپوکسمی به هر علت از جمله نارسایی عروقی،
- تب (کودکان)
- صدمه سر
- هیپرتانسیون
- عفونت های سیستم عصبی مرکزی
- شرایط متابولیک و توکسیک (مثل نارسایی کلیه، هیپوناترمی، هیپوکلسمی، هیپوگلیسمی، تماس با حشره کش ها)
- تومور مغزی
- ترک دارو و الکل
- آلرژی ها
تظاهرات بالینی
تشنج های عمومی اغلب دو نیمکره مغز را مبتلا کرده و موجب واکنش هر دو طرف بدن می شوند.
انقباض تونیک-کلونیک عمومی: سفتی شدید تمام بدن ممکن است روی دهد و به دنبال آن عضله شل شده و دیافراگم منقبض می شود، عضلات قفسه سینه ممکن است تولید گریه صرعی کنند، زبان اغلب جویده می شود، بیمار بی اختیاری مدفوع و ادرار دارد، بعد از یک یا دو دقیقه ، حرکات تشنجی شروع به کاهش می کنند، بیمار آرام شده و به صورت کمای عمیق با تنفس صدادار دراز می کشد. تنفس در این مقطع شکمی است. بعد از تشنج، بیمار گیج بوده و به سختی بیدار می شود و ممکن است ساعت ها بخوابد. همچنین ممکن است سردرد، درد عضله، خستگی و افسردگی داشته باشد.
تشنج موضعی دسته بندی ندارد. تظاهرات بالینی شامل اختلال هوشیاری یا آگاهی یا سایر اختلالات شناختی و وقایع تشنج موضعی و پیشرونده است.
مراقبت های پرستاری حین تشنج
مسئولیت اصلی پرستار مشاهده و ثبت توالی علایم است. ماهیت تشنج معمولا نوع درمان مورد نیاز را مشخص می کند.
- خلوت فراهم کرده و بیمار از نگاه کنجکاوان محافظت شود.
- بیمار روی زمین در وضعیت راحت قرار گیرد.
- سر با استفاده از پد از برخورد با سطوح سخت محافظت شود.
- لباس های سفت شل شوند
- هر وسیله ای که می تواند حین تشنج موجب صدمه بیمار شود، به کناری هل داده شود.
- اگر بیمار روی تخت است، بالش ها برداشته شده و نرده ها بالا آورده شوند.
- اگر قبل از تشنج اورا وجود دارد، ایروی دهانی برای کاهش احتمال گاز گرفتن زیان یا گونه گذاشته شود.
- سعی نشود تا فک بسته، به زور باز شود یا چیزی در دهان گذاشته شود.
- نباید حین تشنج بیمار محدود شود ، زیر انقباض های عضلانی قوی هستند.
- در صورت امکان بیمار را در یک طرف با خم کردن سر به جلو قرار دهید تا زبان به جلو افتاده و درناژ بزاق و مخاط تسهیل شود.