سالن کنسرت و مرکز همایش هارپا در شهر ریکیاویک، پایتخت ایسلند، در سال ۲۰۱۱ به طور رسمی افتتاح شد. این مجموعه با مساحتی بالغ بر ۲۸۰۰۰ متر مربع، یکی از مهم ترین نمادهای فرهنگی و هنری ایسلند به شمار می آید.
معماری این بنا توسط گروه هنینگ لارسن طراحی شده است و با بهره گیری از فرم های نوآورانه و طراحی منحصر به فرد، جایگاه ویژه ای در عرصه معماری معاصر پیدا کرده است.
معرفی پروژه
سالن کنسرت و مرکز همایش هارپا در ریکیاویک، ایسلند، توسط شرکت دانمارکی هنینگ لارسن به همراه هنرمند دانمارکی-ایسلندی اولافور الیاسون طراحی شده است. ساختار اصلی این بنا از فولاد ساخته شده و با پانل های هندسی شیشه ای رنگارنگ پوشیده شده است که نمایی شبه آجری و بسیار منحصربه فرد به ساختمان بخشیده اند. طراحی نمای ساختمان توسط الیاسون و تیم استودیوی او صورت گرفته است.
موقعیت جغرافیایی ایسلند، واقع در میانه اروپا و آمریکای شمالی و قرار داشتن آن بر روی جزیره ای آتشفشانی، این مجموعه را به یک مرکز جذاب برای برگزاری کنفرانس ها و رویدادهای بین المللی تبدیل کرده است. به همین دلیل، هارپا به عنوان مکانی تجاری منحصر به فرد برای برگزاری کنفرانس ها، کنگره ها و ضیافت های در اندازه های مختلف شناخته می شود.
شرکت معماری Larsen Architects به همراه استودیوی ایسلندی Batteriid Architects و همکاری هنرمند اولافور الیاسون، طراحی این سالن کنسرت و مرکز همایش را در ریکیاویک به انجام رساندند.
واژه «هارپا» در زبان ایسلندی به معنی چنگ است و همچنین نام اولین ماه بهار در ایسلند محسوب می شود. معماران پروژه بیان می کنند که ایده اصلی پشت طراحی نما، تجدید نظر در ساختمان به عنوان یک واحد پویا و واکنش پذیر به تغییر رنگ های محیط اطراف بود.
این مجموعه با مساحتی حدود ۲۸۰۰۰ متر مربع در موقعیتی منحصربه فرد واقع شده است که چشم اندازی از دریا و کوه های اطراف ریکیاویک را در اختیار دارد. هارپا که خارج از توده اصلی شهر ساخته شده، به نمادی برجسته در شهر تبدیل شده و با جلوه بصری قدرتمند و متنوع خود، جاذبه ای ویژه برای بازدیدکنندگان است.
علاوه بر این سازه های بازالت محلی الهام بخش طراحی ساختار هندسی نمای ساختمان بوده اند که به همخوانی ساختمان با طبیعت اطراف کمک شایانی کرده است.
بررسی فرم
فرم هندسی سه بعدی نما که شبیه به آجرهای خاص است، برگرفته از ساختار بلورهای بازالت است که در طبیعت ایسلند یافت می شوند. استفاده از شیشه های رنگی در ترکیب با تنوع نوری محیط، جلوه های بصری خیره کننده ای خلق می کند که چشم هر بیننده ای را مجذوب خود می سازد. نمای ساختمان به عنوان یک پوسته یا مرز تعاملی میان فضای داخلی بنا و محیط پیرامون در نظر گرفته شده است.
بلورهای بازالت، الهام اصلی شکل گیری این فرم هندسی منحصربه فرد هستند که ارتباطی عمیق با طبیعت منطقه دارد.
هارپا، سالن کنسرت و مرکز همایش ریکیاویک، بخشی از پروژه وسیع توسعه بندر شرقی این شهر است. این پروژه با هدف احیای بندر شرقی و ایجاد فضای جدید شهری، شامل میدان مرکزی، خیابان های خرید، هتل ها، ساختمان های مسکونی، موسسات آموزشی و فضاهای چندمنظوره طراحی شده است.
نمای جنوبی مرکز کنفرانس هارپا توسط یک سازه فولادی با ماژول های دوازده وجهی پوشانده شده است که با صفحات شیشه ای شفاف و روکش دار احاطه شده است.
شیشه های چندوجهی که از بلورهای بازالت الهام گرفته اند، بازتاب های محیط بندر و آسمان اطراف را پراکنده می کنند و پس از غروب آفتاب، نمایی درخشان و نورانی به ساختمان می بخشند که جلوه ای زیبا و چشم نواز ایجاد می کند.
بررسی سازه
ساختار این سازه متشکل از اسکلت بندی فلزی چندوجهی با ۱۲ ضلع و پنل های شیشه ای با رنگ ها و ساختاری ناهمگون است که جلوه ای منحصربه فرد به آن بخشیده است.
سالن کنسرت و مرکز همایش هارپا که در مرز میان زمین و دریا واقع شده، همچون مجسمه ای درخشان و نورانی جلوه می کند که انعکاسی از آسمان، دریا و هیاهوی پرجنب وجوش شهر ریکیاویک است. این مجموعه در فضایی به وسعت ۲۸۰۰۰ متر مربع با منظره ای وسیع از دریا و کوه های اطراف شهر ساخته شده و ارتفاع آن به ۴۳ متر می رسد.
در تمام پنل های شیشه ای بخش جنوبی ساختمان چراغ هایی تعبیه شده است که باعث می شود بنا در تاریکی به طرزی پویا و جذاب بدرخشد.
امکانات این مجموعه نیز بی نظیر است؛ سه سالن کنفرانس با ظرفیت کلی ۳۰۰۰ نفر به همراه ۱۰ اتاق مجزا که همگی به پیشرفته ترین تجهیزات روز مجهز شده اند، ویژگی خاص و منحصر به فردی به این سازه جذاب بخشیده اند.
ریز فضاها
مرکز هارپا شامل فضاهای متنوعی است که به شرح زیر دسته بندی می شوند:
- سالن ورودی و سرسرا
- چهار سالن کنفرانس
- دفاتر و بخش های اداری
- سالن تمرین و اتاق تعویض لباس
سه سالن بزرگ این مجموعه در کنار هم و در ضلع جنوبی قرار دارند که دسترسی عمومی به آنها از همین سمت فراهم شده است، همچنین دسترسی به پشت صحنه از ضلع شمالی صورت می گیرد.
ظرفیت سالن ها به شرح زیر است:
- سالن اصلی «الدبورگ» با ظرفیت ۱۶۰۰ تا ۱۸۰۰ نفر
- سالن «سیلفوربرگ» با ظرفیت ۷۵۰ نفر
- سالن «Nordurljos» با ظرفیت ۴۵۰ نفر
- سالن «کالدالون» با ظرفیت ۱۹۵ نفر
در طبقه چهارم، یک سالن چندمنظوره تعبیه شده است که برای برگزاری نمایش ها و ضیافت های کوچک تر مناسب است. این سالن از سرسرا قابل مشاهده است.
ساختمان تالارها به شکل توده ای کوه مانند طراحی شده که یادآور سنگ های بازالت ساحلی است و تضادی چشمگیر با نمای شفاف و باز ساختمان ایجاد می کند.
در قلب این ساختار، بزرگ ترین سالن مرکز یعنی سالن اصلی کنسرت قرار دارد که فضایی گرم و دلنشین را به عنوان مرکز نیروی این مجموعه فراهم می آورد. طراحی این پروژه با همکاری شرکت معماری محلی «معماران Batteríið» انجام شده است.
سالن اجتماعات «الدبورگ» به افتخار دهانه های آتشفشانی معروف ایسلند نامگذاری شده که معنای آن «کوه آتش» است و ظرفیت جای دادن تا ۱۸۰۰ نفر را دارد.
لابی بزرگ در طبقات اول و دوم، فضایی ایده آل برای برگزاری نمایشگاه ها، مهمانی های بزرگ و پذیرایی فراهم کرده است.
علاوه بر این، دو اتاق جلسه در طبقه اول به همراه چندین اتاق کوچک تر برای نیازهای مختلف وجود دارد. امکانات جانبی شامل فروشگاه ها، بالکن های دیدنی، بار و رستورانی با چشم انداز مستقیم به بندر نیز در طبقه اول واقع شده اند. در زیرزمین، رستوران، بخش پذیرایی و پارکینگ قرار دارد.
بار و رستوران
بازدیدکنندگان از ورودی جنوبی به سرسرای اصلی ساختمان دسترسی دارند، در حالی که کارکنان و اجراکنندگان از سمت شمال وارد بخش پشت صحنه می شوند. سالن کنسرت و مرکز همایش هارپا دارای چشم اندازی زیبا به نورهای شمالی و مناظر خیره کننده ایسلند است.
نمای ساختمان با همکاری نزدیک معماران شرکت هنینگ لارسن، هنرمند دانمارکی-ایسلندی اولافور الیاسون و شرکت های مهندسی Rambøll و ArtEngineering GmbH از آلمان طراحی شده است. این نمای منحصر به فرد که به «آجر شبه» شهرت دارد، بر پایه چندوجهی دوازده طرفه ای شکل گرفته که از اشکال لوزی و شش ضلعی تشکیل شده است. این فرم ابتدا توسط هندور و ریاضیدان ایسلندی، اینار تورستین در دهه ۱۹۸۰ توسعه یافته بود.
اتاق های صوتی قابل تنظیم اطراف سالن، توانایی افزایش حجم صوتی تا ۳۰ درصد را دارند و به بهبود آکوستیک سالن کمک شایانی می کنند.
فهرست مطالب
موقعیت
مساحت
گروه طراحی سالن کنسرت و کنفرانس هارپا
معرفی پروژه
بررسی فرم سالن کنسرت و کنفرانس هارپا
هدف طراحی
بررسی سازه
ریز فضاها سالن کنسرت و کنفرانس هارپا
بررسی فضای داخلی سالن کنسرت و کنفرانس هارپا
ویژگی شیشه ها
پلان طبقات سالن کنسرت و کنفرانس هارپا
مقطع
نما
و…