مقدمه:
گندم به عنوان یکی از محصولات استراتژیک و پایه ای در کشاورزی نقشی کلیدی در امنیت غذایی و پایداری اقتصادی کشورها ایفا می کند. موفقیت در تولید این محصول ارزشمند نیازمند برنامه ریزی دقیق و مدیریت علمی در تمام مراحل کاشت، داشت و برداشت است.
عوامل متعددی در تحقق این هدف دخیل هستند از جمله کشت اصولی، مدیریت بهینه منابع آب و خاک، کنترل آفات، بیماری ها و علف های هرز، بهره گیری از ارقام اصلاح شده و دانش بنیان، به کارگیری تکنولوژی های نوین و تامین متعادل عناصر غذایی مورد نیاز گیاه. در این میان شرایط محیطی به ویژه دما و رطوبت از عوامل تعیین کننده در کنترل عوامل بیماری زا به شمار می روند. این پارامترها می توانند به طور مستقیم در شدت و گستره خسارات ناشی از بیماری ها تاثیرگذار باشند و لذا شناخت و مدیریت آن ها از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
دستورالعمل کاشت و داشت گندم
یکی از مهم ترین مراحل در تولید موفق گندم آماده سازی مناسب بستر بذر و انجام عملیات خاک ورزی به شیوه ای علمی و متناسب با شرایط اقلیمی و نوع زمین است. این مرحله شامل فرآیندهای زیر است:
۱. عملیات آماده سازی بستر بذر
الف) خاک ورزی عمیق با زیرشکن
این عملیات با هدف شکستن لایه های فشرده شده در زیر عمق شخم انجام می شود. نتیجه آن، افزایش نفوذپذیری آب در خاک و بهبود تهویه ناحیه ریشه زایی گیاه است.
ب) شخم
- گاوآهن برگردان دار: مناسب برای خارج کردن خاک از حالت چسبندگی، سست کردن ناحیه رشد ریشه و نرم کردن لایه سطحی خاک. استفاده از این نوع گاوآهن در اراضی دیم و خشک توصیه نمی شود، چراکه ممکن است رطوبت موجود را بیش از حد کاهش دهد.
- گاوآهن قلمی: ویژه خاک ورزی سطحی است و به دلیل ایجاد اختلال کمتر در ساختار خاک، موجب تسریع در خشک شدن لایه سطحی، کاهش زمان مورد نیاز برای دیسک زدن و فراهم کردن بستری نرم تر برای کاشت می شود. همچنین در خرد کردن کلوخه ها و به هم زدن خاک عملکرد مطلوبی دارد.
ج) دیسک زدن
این مرحله با هدف نرم کردن و یکنواخت سازی لایه شخم خورده و آماده سازی نهایی بستر بذر انجام می شود.
از دیگر مزایای دیسک زدن می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- خرد کردن بیشتر خاک و تسهیل در استقرار بذر
- مخلوط کردن کودهای شیمیایی با خاک
استفاده از پره های کنگره ای در ردیف جلویی دیسک باعث افزایش کارایی آن در خرد کردن خاک می شود.
در اراضی دیم و مناطق کم باران می توان به جای عملیات شخم زدن، از دیسک برای خاک ورزی استفاده کرد تا ضمن صرفه جویی در مصرف رطوبت خاک، بستری مناسب برای رشد گیاه فراهم شود.
فهرست برخی از مطالب:
مقدمه:
دستور العمل کاشت و داشت گندم:
1 – عملیات آماده سازی بستر بذر
2) کشت
3- مصرف کودهای شیمیایی:
4- آبیاری قبل از کاشت
5- مقدار بذر مصرفی
6- تاریخ کاشت مناسب:
7- ضدعفونی بذر
8- کنترل علفهای هرز